
Sosyal sigorta kolları ile ilgili ilk kanun, 27.06.1945 tarihli, 4772 sayılı İş Kazaları, Meslek 
Hastalıkları  ve  Analık Sigortaları Kanunudur. Bu Kanunun 1945 yılında yürürlüğe girmesi ile İş 
Kazaları, Meslek Hastalıkları ve Analık Sigortası uygulanmaya başlamıştır. Anılan Kanuna paralel olarak 
16.07.1945 tarihinde 4792 sayılı İşçi Sigortaları Kurumu Kanunu çıkarılmıştır. Bu Kanunun 01.01.1946 
tarihinde yürürlüğe girmesi ile İşçi Sigortaları Kurumu doğmuştur. İşçi statüsünde çalışanlara ilişkin 
sigorta kollarına ait çeşitli kanunlara dağılmış bulunan düzenlemeler, sosyal güvenlikle ilgili özel 
hükümler  içeren  1961 Anayasasının yürürlüğe girmesini takiben yeniden gözden geçirilerek, 
17.07.1964 tarih ve 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nda birleştirilmiştir. 01.03.1965 tarihinde 
yürürlüğe giren bu Kanunla, İşçi Sigortaları Kurumu, Sosyal Sigortalar Kurumu adını almış, işçi 
statüsünde çalışanların sosyal güvenlikleri alanında yeni, çağdaş hak ve olanaklar sağlanmıştır. 
Esnaf ve Sanatkârlar ve  Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu (
Bağ-Kur) 
02.09.1971 tarih ve 1479 sayılı Kanun ile kurulmuş olup, Kanunun sigortalılıkla ilgili hükümleri 
01.10.1972  tarihinde  uygulamaya konulmuş,01.01.1986 tarihinden itibaren bu Kanuna tabi 
sigortalılara sağlık sigortası yardımları verilmeye başlanmıştır. 10.09.1977 tarihli ve 2108 sayılı Muhtar 
Ödenek ve Sosyal Güvenlik Yasasıyla köy ve mahalle muhtarlarının Bağ-Kur kapsamında zorunlu 
sigortalı  olmaları  sağlanmış, 04.05.1979 tarihli ve 2229 sayılı Kanunla herhangi bir sosyal güvenlik 
kuruluşuna tabi olmayan Türk vatandaşlarıyla ev kadınlarına Bağ-Kur kapsamında isteğe bağlı sigortalı 
olma  hakkı  verilmiş ve bu sigortalıların da zorunlu sigortalılarla aynı hak ve mükellefiyetlere tabi 
olması öngörülmüştür.1984 yılından itibaren 2926 sayılı Kanun ile tarımda kendi nam ve hesabına 
çalışanların sosyal güvenlikleri sağlanmış olup, 1999 yılından itibaren bu kanuna tabi sigortalılara da 
sağlık yardımı sunulmaya başlanmıştır. 
Cumhuriyetin kurulmasından sonraki yıllarda, devletin, askeri ve mülki görevlerinin yanı sıra 
ekonomik ve ticari alanlarda da faaliyet göstermesi gerekliliği, çeşitli kurumların kurulması ile bu 
kurumlara özgü sandıkların oluşturulmasını beraberinde getirmiştir. Örneğin, 1934–1947 yılları 
arasında Devlet Demir Yolları ve İşletmeleri Umumi İdaresi memurlarından köy öğretmeleri ve sağlık 
memurlarına kadar uzanan 11 ayrı emekli sandığı kurulmuştur. Ancak, bu sistemin zaman içinde 
karmaşıklığa ve devlet memurları arasında eşitsizliğe yol açtığı gözlenmiş ve kamu çalışanlarına 
yönelik sosyal güvenlik politikasının tek metin halinde hazırlanması ve tek elden yürütülmesi görüşü 
ağırlık kazanmıştır. Nitekim 08.06.1949 tarihinde kabul edilen ve 01.01.1950 tarihinde yürürlüğe giren 
5434 sayılı T.C Emekli Sandığı Kanunu ile mevcut emeklilik hükümleri ve sandıkları ortadan kaldırılmış, 
çalışanlardan ve işverenlerden prim alınması ilkesine dayalı, modern anlamda bütüncül bir sosyal 
güvenlik politikası oluşturulmuş ve bu politikanın tek elden yürütülmesi için de T.C Emekli Sandığı 
Genel Müdürlüğü kurulmuştur. 
Sosyal Güvenlik Kurumu; devlet memurları, hizmet akdine göre ücretle çalışanlar, tarım 
işlerinde ücretle çalışanlar, kendi hesabına çalışanlar ve tarımda kendi hesabına çalışanları kapsayan 
beş farklı emeklilik rejiminin, aktüeryal olarak hak ve yükümlülüklerin eşit olacağı tek bir emeklilik 
rejimine dönüştürülmesi için yukarıda tarihsel gelişimleri özetlenen Sosyal Sigortalar Kurumu 
Başkanlığı, Bağ-Kur Genel Müdürlüğü ve Emekli Sandığı Genel Müdürlüğü’nü aynı çatı altında toplayan 
20.05.2006 tarihli ve 26173 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 5502 sayılı Sosyal 
Güvenlik  Kurumu  Kanunu ile kurulmuş olup, çalışmalarını tüm personelinin katılımıyla, bireysel ve 
kurumsal enerjisini ortaya koyarak vatandaşlarımıza daha kaliteli hizmet vermek amacıyla 
sürdürmektedir
SSK Sorgulama - SGK Sorgulama - Bağkur Sorgulama İşlemler